متخصص ارتودنسی
درمان ارتودنسی، متخصص ارتودنسی، ارتودنسی ثابت، ارتودنسی دیمون، ارتودنسی شریعتی، ارتودنسی متحرک، ارتودنسی نامرئیمتخصص ارتودنسی
درمان ارتودنسی، متخصص ارتودنسی، ارتودنسی ثابت، ارتودنسی دیمون، ارتودنسی شریعتی، ارتودنسی متحرک، ارتودنسی نامرئیده سوالی که درباره ارتودنسی میپرسند
ده سوالی که درباره ارتودنسی میپرسند
حتما شما هم وقتی دندان هایتان را ارتودنسی کردید، سوال های زیادی درباره زندگی با این سیم ها داشته اید. این نوشته به ۱۰ سوال و جواب رایج درباره همین موضوع می پردازد.
۱) ارتودنسی طول عمر دندان ها را افزایش می دهد؟
مرتب کردن دندان ها و ارتودنسی موجب قرار گرفتن آنها در موقعیت مطلوب داخل فک می شود که نتیجه آن پخش متوازن نیرو در تمام جهات و کاهش فشار روی ریشه دندان ها است. از طرف دیگر منظم شدن دندان ها به تمیز کردن آنها نیز کمک خواهد کرد.
۲) ارتودنسی موجب برطرف کردن مشکلات گوارشی هم می شود؟
در حالت عادی هر دندان بالا با دو دندان پایین در تماس است. چنانچه در بیماری این وضعیت دندان وجود نداشته باشد غذا به خوبی آسیاب نشده و هضم غذا و در نتیجه گوارش آن با مشکل روبه رو می شود. درمان ارتودنسی، باعث ایجاد تماس های مناسب و در نتیجه افزایش تاثیر جویدن خواهد شد.
۳) ارتودنسی باعث درمان مشکلات عضلانی هم می شود؟
افرادی که بیشتر فعالیت خود را با دست راست انجام می دهند عضلات قوی تر با حجم بزرگ تر نسبت به دست چپ دارند اما چون دست ها زیر لباس قرار می گیرند تاثیر زیاد و قابل توجهی در بیننده به وجود نمی آورند. حال اگر شخصی به دلایل مختلف مانند عادت کردن یا کوچک بودن فک و... با دندان های یک طرف غذا بخورد، به مرور زمان عضلات یک طرف از طرف دیگر بزرگ تر و صورت وی نامتقارن می شود و چون در برخوردهای اجتماعی صورت اولین قسمتی است که مورد توجه قرار می گیرد، باید حتما نسبت به رفع این مشکل اقدام کرد. البته مشکلات عضلانی زیادی در سیستم جونده شناخته شده اند که با روش های ارتودنسی قابل درمان هستند.
۴) سن مناسب درمان ارتودنسی چه سنی است؟
درمان ارتودنسی را می توان از اواخر ۳ سالگی تا زمانی که دندان ها وجود دارند، انجام داد. در سنین پایین و دوره دندان های شیری معمولا برای رفع عادات مضر مانند مکیدن انگشت یا پستانک از دستگاه های ساده ارتودنسی استفاده می شود. پس از آن از حدود ۶ سالگی یعنی زمانی که اولین دندان دائمی (دندان آسیا) رویش پیدا کرد. تغییرات اسکلتال در محدوده سنی خاصی امکان پذیر است و معمولا متخصص ارتودنسی پس از حذف عامل به وجودآورنده نسبت به تغییرات ابعاد فکی در جهت های مختلف اقدام می کند. تا حدود سنین ۱۲ تا ۱۵ سالگی میی توان تغییرات اسکلتال و عضلانی مانند بزرگ کردن فک را در بیماران انجام داد.
بهترین سن درمان ارتودنسی با دستگاه ثابت، حدود ۱۲ سالگی است. پس از ۱۲ سالگی با افزایش سن بیمار درمان ها باید محافظه کارانه تر انجام شوند. معمولا پس از ۳۰ سالگی اندکی تحلیل استخوان در فک روی می دهد و متخصص ارتودنسی باید نسبت به نحوه درمان، انتخاب نوع درمان و وجود محدودیت ها به بیمار اطلاعات کامل را بدهد.
۵) پلاک های متحرک و سیم ارتودنسی چه فرقی با هم دارند؟
دستگاه متحرک حین درمان توسط بیمار قابل خارج شدن و جای گذاری است اما نوع ثابت را فقط متخصص ارتودنسی می تواند جای گذاری کند و در پایان درمان از دهان خارج کند.
۶) نحوه عملکرد دستگاه های ارتودنسی چگونه است؟
دستگاه های ارتودنسی با اعمال نیرو روی دندان موجب جابه جایی آنها می شوند. این نیروها در حد نیروهای بیولوژیک هستند و دندان پزشک با اطلاع کامل از میزان آنها و محاسبه با روش های خاص درمانی اقدام به اعمال آنها می کند. پس از هر جلسه درمانی ارتودنسی درد اندکی به وجود می آید که علت آن فعال سازی دستگاه توسط دندان پزشک است.
معمولا این درد ۳ تا ۵۵ روز به طول می انجامد و تا فعال سازی بعدی از بین می رود. برای رفع این درد ارتودنسی می توان مسکن مصرف کرد. استفاده کوتاه مدت از داروهای ضدالتهاب هیچ گونه مغایرتی با درمان های ارتودنسی ندارد (استفاده بلند مدت از داروهای مسکن توصیه نمی شود).
۷) آیا درمان ارتودنسی نیاز به آماده سازی قبلی بیماران دارد؟
درمان صحیح ارتودنسی نیاز به نظم خاص و آماده سازی بیماران دارد. این آماده سازی شامل جرم گیری، ترمیم پوسیدگی ها، کشیدن دندان ها (در صورت نیاز) و آموزش بهداشت است. شرط اصلی درمان ارتودنسی موفق، همکاری بیمار و عمل به توصیه های دندان پزشک است. چون درمان ارتودنسی در مدت زمان نسبتا طولانی انجام می گیرد بنابراین علاقه و اشتیاق بیمار در به دست آوردن نتیجه ای خوب، تاثیرگذار است.
دستگاه های ارتودنسی حساس و آسیب پذیر هستند، پس بیماران باید در حفظ و نگهداری آنها کوشا باشند. از طرف دیگر برای جابه جایی یک دندان، ماه ها زمان لازم است. متاسفانه درر صورت آسیب دیدگی دستگاه ها در برخی موارد نتیجه چند ماه زحمت در عرض چند روز یا چند هفته از بین می رود. بنابراین باید در تمام طول مدت درمان ارتودنسی از خوردن غذاهای سخت و چسبناک مانند گز، سوهان و نظیر آن خودداری و به جای گاز زدن میوه ها آن را به تکه های کوچک تقسیم و از چنگال استفاده کرد.
۹) آیا برای تمیز کردن دندان ها حین درمان ارتودنسی دستورالعمل خاصی وجود دارد؟
معمولا پس از جای گذاری دستگاه های ارتودنسی به علت افزایش گیر غذایی، میزان باکتری و پلاک در محیط دهان افزایش می یابد و درنتیجه امکان پوسیدگی دندان ها زیاد می شود.. بنابراین بیمار باید پس از هر وعده غذا دندان ها و دستگاه ها را به دقت تمیز کند. برای این کار می توان از مسواک معمولی یا مسواک مخصوص ارتودنسی که باعث سهولت در تمیز کردنن دندان ها می شود، بدون ضربه زدن، استفاده کرد و بهتر است قبل از خواب از دهان شویه فلوراید دار نیز استفاده شود.
۱۰) تا چه اندازه امکان برگشت درمان های ارتودنسی وجود دارد و چه عواملی در آن دخالت دارند؟
پس از اتمام یک دوره درمانی از وسایل و دستورالعمل های خاصی برای حفظ نتیجه درمان ارتودنسی استفاده می شود. متاسفانه برخی از بیماران پس از مشاهده نتیجه مطلوب به این دستورالعمل ها توجه کافی نمی کنند و سهل انگاری آنها باعث جابه جایی ناخواسته دندان ها می شود که میزان این جابه جایی متغیر است. در اینجا دوباره به اهمیت همکاری بیمار با دندان پزشک پی می بریم. نکته دیگر اینکه بدن انسان در برابر تغییرات ناگهانی واکنش های نامطلوبی نشان می دهد. بنابراین، بهتر است درمان های ارتودنسی به صورت آهسته و پیوسته انجامم گیرند. عجله عامل شکست بسیاری از درمان های ارتودنسی است.
ارتودنسی در بارداری
ارتودنسی در بارداری
بارداری یکی از شگفت‌انگیزترین مراحل زندگی بانوان است. اگر در طول دوره درمان ارتودنسی دندانها متوجه شدید، که به زودی مادر خواهید شد، هیچ دلیلی برای صرف نظر کردن از ارتودنسی وجود ندارد.
ارتودنسی در بارداری کاملاً ایمن است و اگر درمان را پیش از باردار شدن شروع کرده‌اید، حتماً پزشک را از این خبر هیجان‌انگیز آگاه کنید تا وی با ایجاد تغییرات لازم در برنامه بتواند به خوبی روند درمان ارتودنسی را مدیریت کند. اما نکته ضروری این است که شما باید دندانهای خود را کاملاً تمیز نگه دارید و بهداشت دهان و دندان را به دقت رعایت کنید. مسواک زدن و کشیدن نخ دندان در قبل از ارتودنسی بارداری با وجود پلاک و سیم در دهان به اندازه کافی مشکل بوده است؛ در شرایط جدید نیز به دلیل تغییرات هورمونی واکنش بدن به پلاک و باکتری دگرگون می‌شودد و در نتیجه احتمال بروز بیماری‌های پریودنتال (بیماری لثه) و ورم لثه افزایش می‌یابد. در صورت لزوم تردید به دل راه ندهید و طی ۹ ماه بارداری چند بار برای پاکسازی دندانها به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید و مطمئن باشید که هزینه صرف شده ارزش داشتن لبخندی زیبا را دارد.
مسئله دیگر رادیولوژی است که به سادگی قابل حل است... تنها کافی است به متخصص ارتودنسی بگویید که باردار هستید تا دیگر تا زمان زایمان دستور انجام رادیولوژی ندهند. البته اگر هنوز درمان را شروع نکرده‌اید، بهتر است دست نگه دارید تا نوزادتان متولد شد، چون پیش از شروع ارتودنسی عکسبرداری برای تشخیص نوع درمان ضروری است و همان طور که می‌دانیدد استفاده از اشعه ایکس در دوران باردرای مضر است.
عامل‌های دیگری نیز وجود دارد که باید در نظر بگیرید. احتمالاً در سه ماهه نخست حالت تهوع آزارتان خواهد داد، و این حالت با گذاشتن پلاک یا سیم ارتودنسی در دهان تشدید می‌شود. اما حالت تهوع صبحگاهی در پایان سه ماه اول به تدریج از بین می‌رود و می‌توانید درمان ارتودنسی را ادامه دهید.
گاهی اوقات کشیدن دندان در طول ارتودنسی ضرورت می‌یابد که جای نگرانی نیست و عملی بسیار ساده و ایمن است.
پس از تهیه بریس یا پلاک ارتودنسی و در دهان گذاشتن آن نیاز به مصرف هیچ گونه دارو یا رعایت رژیم غذایی خاصی نیست. بنابراین می‌توانید درمان ارتودنسی را با خیال آسوده ادامه دهید؛ فقط به خاطر داشته باشید که در ابتدا و بلافاصله پس از گذاشتن بریس باید غذاهای نرم میل کنید. از یاد نبرید که اگر ارتودنسی را متوقف کنید و بریس را از دهان دربیاورید، ممکن است پس از متولد شدن فرزندتان فرصت چندانی برای مراجعه به مطب متخصص ارتودنسی نداشته باشید.
ارتودنسی و کشیدن دندان
ارتودنسی و کشیدن دندان
برخی بیماران تنها با گذاشتن بریس یا پلاک در دهان می‌توانند به لبخند رویایی خود دست یابند؛ اما در موارد به‌هم فشردگی شدید دندانها یا دیگر مشکلات کاهش دهنده فضای اختصاص یافته به دندانها در دهان ممکن است چاره‌ای جز کشیدن دندان باقی نماند.
متخصص ارتودنسی در بررسی اولیه به دقت و به طور کامل دندانها را معاینه می‌کند و به کمک تصاویر رادیولوژی تصمیم می‌گیرد که آیا ضرورتی برای کشیدن دندان وجود دارد یا خیر. فرایند طرح‌ریزی برنامه درمان ارتودنسی برای هر بیمار منحصر به فرد است و به شرایط و وضعیت دندانهای هر بیمار بستگی دارد.
علل لزوم کشیدن دندان برای ارتودنسی
چنانچه فضای کافی در قوس دندانی وجود نداشته باشد،کشیدن دندان به احتمال زیاد برای ارتودنسی ضرورت خواهد یافت. به هم فشردگی یا ازدحام گاهی آن‌قدر شدید است که تمام دندانها در قوس جا نمی‌شوند و بنابراین کشیدن دندان ضرروت بیشتری می‌یابد. به علاوه گاهی علیرغم آن که به کمک ارتودنسی امکان جای دادن و مرتب کردن تمام دندانها در قوس دندانی وجود دارد، اما احتمال دارد نگه داشتن تمام دندانها به پایداری دندانها، بافت لثه یا زیبایی دندانها یا بافت نرم آسیب بزند؛ برای مثال در صورت از پایین جلو بودن دندانهای پیشین و حالت قیفی داشتن دندانهای پیشین، بیشتر رو به جلو راندن آنها برای جای گرفتن در فضای تنگ موجود تنها بدشکلی را شدیدتر خواهد کرد. ضمناً این موضوع اثبات شده است که بیش از حد رو به جلو راندن دندانها احتمال بازگشت به حالت اولیه را افزایش خواهد داد و در نهایت نتیجه‌ای ناخوشایند و نازیبا به دست خواهد آمد.
اصلاح بایت (منظم کردن دندانها)، اصلاح خط میانی بین دندانها یا بهبود بافت نرم/ نیمرخ از دیگر دلایل کشیدن دندان در ارتودنسی به شمار می‌آید. تصمیم‌گیری در مورد کشیدن دندان فرایندی پیچیده است و باید بر مبنای تمام اطلاعات و تصاویر گردآوری شده در جلسه‌های پیشین ارتودنسی انجام شود. بایت، خط میانی، شدت به‌هم‌فشردگی، وضعیت فک‌ها و دندانها، احتمال رشد کردن دندانها، اندازه و بزرگی دندانها، بافت نرم/ نیمرخ و ویژگی‌های دیگر پیش از اتخاذ تصمیم نهایی به دقت مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و سپس بهترین برنامه درمانی ارتودنسی تهیه می‌شود.
اگر لازم باشد دندانی که کاملاً درآمده و از لثه بیرون است، کشیده شود، عمل نسبتاً ساده و بدون نیاز به مداخله جراحی خواهد بود. اما اگر دندان عقل نهفته باشد یا عامل‌های دیگری کشیدن دندان را دشوار سازد، متخصص ارتودنسی بیمار را به جراح دهان، فک و صورت معرفی می‌کند.
بیماران گاهی تمایل دارند دندانهای عقل‌شان پیش از درمان ارتودنسی کشیده شود. بسیاری از بیماران تصمیم می‌گیرند با کشیدن دندانهای عقل نهفته از بروز مشکل‌های احتمالی در آینده جلوگیری کنند. کشیدن دندانهای عقل پیش از ارتودنسی مانع برگشت احتمالی دندانها به وضعیت اولیه می‌شود.
هر مورد ارتودنسی منحصر به فرد است و متخصص باید هر بیمار را به دقت معاینه کند تا بتواند مناسب‌ترین برنامه درمانی را طرح‌ریزی کند. برنامه درمان در بعضی موارد لزوم کشیدن دندان برای ارتودنسی را نیز دربرمی‌گیرد. بیمارانی که نگران این بخش از درمان ارتودنسی هستند، باید در جلسه‌های نخست به تفصیل با متخصص ارتودنسی در مورد نوع درمان در نظر گرفته شده صحبت کنند.
کشیدن دندان در کودکان و بزرگسالان
شروع درمان ارتودنسی در سنین پایین احتمال ضروری بودن کشیدن دندان کودکان را کاهش می‌دهد. برای مثال با استفاده از وسیع کننده (اکسپندر) می‌توان کام یا سقف دهان را عریض کرد و پیش از تهیه بریس یا پلاک ارتودنسی، فضای کافی را برای تمام دهان‌ها ایجاد کرد تا دیگر کشیدن دندان لزومی نداشته باشد.
اما با افزایش سن بیمار ایجاد فضای بیشتر برای جای دادن تمام دندانها در فک باریک مشکل‌تر می‌شود. بنابراین جهت دستیابی به نتیجه مطلوب چاره‌ای جز کشیدن یک یا چند دندان باقی نمی‌ماند.
ارتودنسی و کشیدن دندان عقل
دندانهای عقل سومین مجموعه از دهان‌های آسیا هستند که معمولاً در سن ۱۷ تا ۲۵ سالگی درمی‌آیند. بر حسب تصادف این بازه سنی زمان مطلوب ارتودنسی است و بسیاری یا پیش از این استفاده از بریس ارتودنسی را شروع کرده‌اند یا به زودی مدت استفاده از بریس به پایان خواهد رسید. بعید است در این گروه سنی شاهد رویش دندان جدید باشیم.
دندان عقل داشتن ویژگی به جا مانده از دورانی است که انسان‌ها فک‌های بزرگ‌تری داشتند و بیشتر برگ می‌جویدند. دندانهای عقل معمولاً به دندانهای آسیایی که پیش از این کاملاً مرتب بودند فشار می‌آورند یا بیش از نیمی از آنها در لثه باقی می‌ماند. احتمال انحراف در رویش دندانهای عقل یا نهفته بودن آنها بسیار زیاد است که بر روی دندانهای مجاور نیز اثر می‌گذارد. بااین حال دندانهای عقل را نمی‌توان عامل کج شدن دندانهای پیشین دانست. فشار دندانهای عقل روی دندانهای آسیا از بخش عقب دهان آن‌قدر شدید نیست که بر روی دندانهای پیشین اثر بگذارد.
بنا به دلایل اشاره شده بسیاری بر این باوراند که دندانهای عقل درمان کنونی یا انجام گرفته ارتودنسی را مختل می‌سازد. اما در واقع عامل‌های دیگری نیز ارتودنسی را تحت الشعاع قرار می‌دهد؛ فک در حدود ۲۰ سالگی آخرین جهش رشد را از سر می‌گذراند که گاهی کج شدن و انحراف دندانها را در پی دارد. به علاوه ۲۰ سالگی سنی است که بسیاری از افراد به عمد یا به سهو فراموش می‌کنند، برای حفظ حالت دندانها شب‌ها بریس ارتودنسی را در دهان بگذارند.دندانهای عقل در بسیاری موارد به شیوه‌ای بی‌ضرر و کاملاً صحیح درمی‌آید، مرتب و مستقیم رشد می‌کند و اختلالی در بایت یا نظم دندانها و درمان ارتودنسی پیشین ایجاد نمی‌کند. در چنین حالتی هیچ مانعی برای استفاده از بریس وجود ندارد.
دلایل متعددی برای کشیدن دندان عقل وجود دارد. چنانچه دندانها پیش از این به‌هم فشرده و فک کاملاً رشد کرده باشد، متخصص ارتودنسی پیشنهاد می‌کند دندانهای عقل پیش از بیرون آمدن از لثه جراحی شود؛ گاهی نیز دندانهای عقل را پیش از استفاده از بریس ارتودنسی برای جلوگیری از بروز مشکل‌های آتی می‌کشند. کشیدن دندانهای عقل دلایل متعدد دیگری نیزز دارد که ارتباطی با بریس ندارد. چنانچه دندان نیمه درآمده باشد یا باعث ناراحتی شود، کشیدن آن ضرورت می‌یابد. دندانهای عقل را باید مانند دیگر دندانها مسواک زد و نخ دندان کشید، چراا که اگر به خوبی تمیز نشوند، می‌پوسند و باید جهت جلوگیری از آسیب زدن به دندانهای مجاور کشیده شوند.
هر مجموعه بریس ارتودنسی مختص هر بیمار تهیه می‌شود و تصمیم‌گیری در مورد کشیدن دندانهای عقل نیز جامعیت ندارد و باید مورد هر بیمار به دقت بررسی شود. در صورت بروز احساس ناراحتی در دندانها یا رویش دندانهای عقل تردید به دل راه ندهید و با متخصص ارتودنسی تان تماس بگیرید. اگرچه ممکن است دندانهای عقل تأثیری بر روی درمان ارتودنسی نداشتهه باشد، اما احتمال دارد رویش آنها بهداشت و سلامت کلی دهان و دندان را به خطر بیاندازد.
ضرورت انجام ارتودنسی
ضرورت انجام ارتودنسی
فقط دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی می‌تواند تعیین کند که آیا انجام دادن ارتودنسی دندان برای بیمار لازم می باشد یا وی نیازی به انجام آن ندارد. دندانپزشک بر مبنای ابزار تشخیصی از جمله شرح حال کامل پزشکی و پرونده دندانپزشکی بیمار، معاینه بالینی، مراقبت ها(تغذیه در ارتودنسی)، قالب گرفتن از دندانها و عکس‌های رادیوگرافی و در صورت لزوم اصلاح طرح لبخند نظر قطعی خود را در زمینه مفید بودن ارتودنسی دندان می دهد و برنامه درمانی مناسب با شرایط بیمار را طرح ریزی می‌کند و مراقبت های ارتودنسی را نیز برا بیمار شرح می دهد.
زمان انجام ارتودنسی
بهترین زمان انجام ارتودنسی دندان برای درمان نامرتبی دندان ها در کودکی است، اما این روش درمانی برای ارتودنسی بزرگسالان نیز مفید است، بطوریکه تعداد افراد بزرگسالی که این درمان ارتودنسی را انجام می‌دهند رو به افزایش است. برای انجام ارتودنسی کودکان توسط ارتودنتیست، باید صبر کرد تا تعداد دندان های مناسب برای این نوع درمان رشد کنند.
انواع ارتودنسی
دو نوع اصلی ارتودنسی که برای صاف کردن دندان ها در افراد استفاده می گردد، عبارتست از ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک. نوع دیگر، ارتودنسی نامرئی است. همچنین در ادامه به هر سه نوع ارتودنسی و ارتودنسی مخفی که یک نوع از ارتونسی ها می باشد، به بحث آن می پردازیم.
ارتودنسی ثابت
رایجترین نوع ارتودنسی مورد استفاده، ارتودنسی ثابت است. از این روش زمانی استفاده می گردد که دقت عملکرد برای پزشک اهمیت داشته باشد. هر چند در این حالت بیمار می‌تواند بطور عادی غذا بخورد، اما باید از مصرف بعضی غذاها و نوشیدنی‌ها در زمان استفاده از ارتودنسی ثابت اجتناب کرد. برای مثال نوشیدنی‌های حاوی کربونات، شیرینی سفت یا تافی از مواردی است که فرد باید از مصرف آنها خودداری کند. افرادی که در فعالیت‌های ورزشی شرکت می‌کنند باید متخصص ارتودنسی خود را در جریان قرار دهند تا در صورت لزوم محافظ‌های لثه خاص برایشان تجویز شود.
رایجترین نوع ارتودنسی ثابت ، از براکت استفاده می کند. براکت ها از پلاک‌ها و یا سیم‌ها و قیدها تشکیل شده است. دندانپزشک قیدها را اطراف دندان می بندد، و از آن برای محکم نگهداشته ابزارهای ارتودنسی دیگر در محل خود استفاده می گردد.
در مرحله بعد از پلاک‌های ارتودنسی برای ایجاد اتصال در جلوی دندانهای بیمار استفاده می‌شود. سیم‌ها به شکل یک کمان از داخل پلاک‌ها رد شده و به قیدها محکم بسته می شود. با سفت شدن سیم‌های کمانی ارتودنسی، دندانهای فرد کشیده میشوند و بدین صورت به سمت محل صحیح قرارگیری حرکت می‌کنند. بیمار باید ماهی یک بار برای اصلاح وضعیت پلاک‌ها به دندانپزشک مراجعه کند. دوره درمان ارتودنسی در این حالت می‌تواند برای چند ماه تا چند سال ادامه داشته باشد، اما در مورد این مسئله که درمان ارتودنسی دقیقا چقدر طول می کشد، تنها یک دندانپزشک خوب پس از بررسی وضعیت بیمار می تواند طول درمان را مشخص کند. کودکان معمولاً ترجیح می‌دهند از پلاک‌های ارتودنسی رنگی استفاده کنند، در حالی که بزرگسالان انواع شیشه ای مانند و شفاف پلاک ارتودنسی را ترجیح می‌دهند.
ارتودنسی متحرک
از ارتودنسی متحرک دندان برای درمان مشکلات جزئی همچون جلوگیری از مکیدن شست یا اصلاح انحراف کم دندانها استفاده می‌شود. هنگام استفاده از این روش می‌توان لوازم ارتودنسی را برای تمیز کردن پس از غذا خوردن یا برای نخ دندان کشیدن از دهان خارج کرد. در مواردی، ممکن است دندانپزشک به بیمار توصیه کند در هنگام انجام فعالیت‌های مانند نواختن یک ساز بادی یا دوچرخه سواری ارتودنسی متحرک را از دهان خود خارج کند.
ارتودنسی نامرئی
ارتودنسی نامرئی دندان از مواد پلاستیک شفاف و سخت برای ردیف کردن دندان ها استفاده می‌کند. در این رابطه برای بیماران از انواع نسبتاً متفاوتی استفاده می‌شود. هر مجموعه از این ارتودنسی برای دو هفته قبل از جایگزینی آن با مجموعه جدید استفاده می گردد. ارتودنسی نامرئی از پلاستیک شفاف ساخته شده و به همین خاطر تقریباً غیر قابل رویت است. به این ترتیب اطرافیان بیمار اصلا متوجه نمی‌شود که وی از این درمان ارتودنسی برای ردیف کردن دندانهای خود استفاده کرده است. این پلاستیک های شفاف در هر روز باید برای 22 تا 23 ساعت مورد استفاده قرار گیرد تا بهترین نتایج ممکن حاصل شود.با تقبل هزینه ارتودنسی نامرئی می‌توان به راحتی برای غذا خوردن، نوشیدن، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از دهان خارج کرد. برای استفاده از این روش باید همه دندانهای دائمی رشد کرده باشد. قیمت ارتودنسی نامرئی نسبت به روش های متداول دیگر بالاتر میباشد .
ارتودنسی پیشگیری
انجمن متخصصین ارتودنسی امریکا سن هفت سالگی را سن ارتودنسی و سن مناسب برای اولین معاینه جهت بررسی لزوم ارتودنسی پیشگیری دندان کودکان ذکر کرده است. در این سن غالب دندانهای شیری و تعدادی از دندانهای دائمی رویش پیدا کرده‌اند و برای دندانپزشک امکان ارزیابی دقیقی از وضعیت کلی دندان ها، فک بالا و فک پایین بیمار را فراهم می‌کند.
مراحل ارتودنسی
هر کدام از مراحل ارتودنسی دندان شامل چند اقدام دندانپزشک میباشد که به طور کامل در این مقاله به شرح آن می پردازیم.
- مرحله اول: رادیوگرافی و قالب‌گیری
- معمولاً عکس رادیوگرافی پانورامیک دهان (عکس همه دندانها) و عکس هر یک از دندانها به صورت جداگانه لازم است.
- ممکن است از صورت، دندانها و دهان فرد هم عکس گرفته شود، این عکس‌ها قسمتی از پرونده دائمی بیمار خواهد بود.
- متخصص ارتودنسی دندان قالب‌هایی را از دندانهای فک بالا و سپس فک پایین تهیه می‌کند. هنگام قالب گرفتن حس می‌کنید که دهانتان با ماده بتونه مانند پر شده است، این مرحله فقط 300 ثانیه زمان میبرد. عمل قالب‌گیری بسیار راحت و سریع است، اگر به سادگی دچار حالت تهوع می‌شوید، سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید و از راه بینی نفس بکشید.
- مرحله دوم: اقدامات اولیه
- متخصص ارتودنسی پس از بررسی تصاویر رادیوگرافی و قالب‌ها، برنامه درمانی مناسب فرد را طرح ریزی می‌کند.
- چنانچه فضای بین دندانهای خاصی خیلی کم باشد، ممکن است نیاز به استفاده از جداکننده‌های فلزی یا پلاستیکی ما بین دندان‌هایتان، قبل از ادامه مراحل دیگر ارتودنسی ، داشته باشد.
- ممکن است نیاز باشد تعدادی از دندان‌هایتان را بکشید. در برخی موارد در طول روند درمان ارتودنسی و نه در آغاز آن، این امر لزوما باید انجام شود.
- دندانهای بیمار باید کاملاً تمیز شوند.
- اگر دندانهای حساسی دارید، حداقل به مدت دو هفته از خمی مکیدن انگشت دندان ضدحساسیت استفاده کنید تا حساسیت دندان ها قبل از شروع ارتودنسی دندان برطرف شود.
- هر گونه مشکل دندان ها باید قبل از قرار دادن بریس درمان گردد؛ حفره‌های پوسیدگی پر شود و تمامی مشکلات ارتودنسی رفع شود.
- در صورت نیاز به جراحی فک، این عمل باید قبل از گذاشتن بریس انجام شود؛ هر چند بعضی اوقات جراحی فک بعد از ارتودنسی دندان انجام می شود. زمان جراحی با توجه به وضعیت و شرایط هر بیمار متفاوت است.
- مرحله سوم: قرار دادن بریس ارتودنسی
- دندانپزشک یا دستیار دندانپزشک، دندانها را خشک می‌کند و آنها را با اسید سفید کننده مخصوصی، جهت اتصال با سیمان نگهدارند براکت های ارتودنسی آماده می کند. سعی کنید این اسید را روی زبانتان نگه ندارید.
- براکت‌های ارتودنسی روی دندانها قرار داده میشوند و خیلی سریع، نور پلاسما با شدت بالا روی سطح براکت تابانده می‌شود تا اتصال صورت گیرد(ارتودنسی سریع).
- سیم قوسی از بین تمام براکت‌ها به نحوی می‌گذرد که به گونه ها فشار وارد نکند. اگر احساس کردید که سیم ارتودنسی دندان درون گونه‌تان فرو می‌رود به دندانپزشک بگویید تا سیم را کوتاه کند.
- کش‌های کوچکی (قطعه‌های مسدود کننده حلقه‌های دایره‌ای شکل) روی براکت‌ها قرار می گیرد تا آنها را روی سیم نگه دارد و حس فشار ایجاد کند. قابل ذکر است در صورت استفاده از ارتودنسی دیمون نیازی به استفاده از کش نیست.
- مرحله چهارم: تنظیم ارتودنسی دندان در هر ماه یکبار
- بریس را باید هر 4 تا 6 هفته یکبار مجددا تنظیم کرد. در این مراجعه‌ها که زمان کمی طول می کشد، پزشک کش‌های قبلی (قطعه‌های مسدود کننده) و گاهی سیم را نیز درمی‌آورد. ممکن است این کار کمی دردناک باشد که دلیل آن بیش از هر چیز وارد شدن فشار روی دندانها است.
- پس از تنظیم، دندانها تا چند ساعت یا چند روز درد خواهد کرد. در طول این مدت ارتودنسی ، غذای نرم میل کنید. تا زمان مراجعه بعدی، درد دندانها کاملاً از بین رفته است.
- مرحله پنجم: درآوردن بریس های ارتودنسی
- درآوردن بریس های ارتودنسی راحت و سریع انجام می‌شود. دندانپزشک هنگامی که زمان درآوردن بریس فرا برسد، قوس پشت بریس‌ها را با سیم‌چین مخصوص میبرد و به این ترتیب پیوند متصل کننده بین براکت ارتودنسی و دندان از بین می‌رود. این حرکت علیرغم صدای بلندش، دردی را به وجود نمی‌آورد.
- همه ی براکت‌های ارتودنسی از روی دندانها جدا میشوند و لایه‌ای از پلاستیک پیوندی را روی دندان به جا می‌گذارند. سپس دندانپزشک با استفاده از یک وسیله دستی با سرعت بالا پلاستیک را از روی دندانها تمیز کرده و تمام محل‌های برداشتن پلاستیک را با مینا پوشش می‌دهد و در نهایت پولیش می‌کند.
- مرحله ششم: قرار دادن پلاک ارتودنسی
ماه‌ها یا سال‌ها وقت و هزینه هنگفتی را صرف کرده‌اید، رنج و دردسرها را تحمل کرده اید تا دندان‌هایی صاف و مرتب داشته باشید و به تازگی از تحمل آن در دهان راحت شده‌اید. اما در واقع این پایان کار نیست چون باید پلاک ارتودنسی بگذارید تا دندانها در موقعیت جدیدشان باقی بمانند. استفاده از پلاک طبق تجویز دندانپزشک، به ویژه ظرف یک سال نخست پس از جداکردن بریس ، اهمیت زیای دارد، زیرا تقریبا 9 ماه طول می‌کشد تا رباط‌های اطراف دندان موقعیت جدیدشان را حفظ کنند. اگر از پلاک ارتودنسی به طور منظم استفاده نکنید، دندان‌هایتان دوباره جابه‌جا خواهد شد. بسیاری از افراد پس از گذشت یک سال تنها شب‌ها، آن هم چند شب در هفته، از پلاک ارتودنسی استفاده می‌کنند تا مطمئن شوند که داشتن لبخند زیبا را از دست نخواهند داد.
مراحل ارتودنسی
مراحل ارتودنسی
مراحل ارتودنسی را می توان با در نظر گرفتن خواسته مراجعین به دو دسته تقسیم بندی کرد .
دسته اول مراجعینی هستند که صرفا از جهت زیبایی اقدام به انجام عمل ارتودنسی می کنند .
مراحل ارتودنسی به منظور زیبایی
بطور معمول متخصص ارتودنسی شما اولین جلسه را به معاینه و بررسی مشکلات دندان های شما اختصاص می دهد .
پس از ویزیت متخصص ارتودنسی می تواند تشخیص و تعیین عملکرد به روی دندان های شما را با شما درمیان بگذارد .البته رادیو گرافی از تک تک دندان های شما سبب می شود تا بتوان هر گونه مشکل را از دندان ها قبل از قرار دادن براکت های ارتودنسی بر طرف کرد .
حالا متخصص ارتودنسی شما می تواند نظر قطعی و برنامه درمانی شما را به اطلاعتان برساند .متخصص ارتودنسی شما ابتدا از سلامت لثه های شما اطمینان حاصل می کند سپس به سراغ پر کردن پوسیدگی ها و جرم گیری دندان ها می رود .
پس از رفع همه مشکلات در صورتی که نیاز به درمان ارتودنسی متحرک وجود داشته باشد این بار نوبت به قالب گیری از فک بالا ، پایین و دندان های شما می رسد .
نصب براکت های ارتودنسی بر روی دندان ها
برای شروع کار و قبل از نصب براکت ها متخصص ارتودنسی شما ابتدا دندان هایتان را پالیش و خشک می کند و سپس اسید مخصوص را روی سطح دندان ها قرار می دهد که شرایط را برای نصب براکت های ارتودنسی آماده می کند .
در مواردی که کامپوزیت نوری برای چسباندن براکت های ارتودنسی به دندان مورد استفاده قرار گیرد نور پلاسما با شدت بالا به روی براکت ها تابانده می شوند .
سپس سیم قوسی را از تمام براکت ها عبور می دهند و کش های کوچکی که ترکیب رنگی مختلفی دارد به دلخواه بیمار روی براکت های ارتودنسی قرار می دهند که باعث ایجاد فشار وارد ه بر دندان ها می شوند .
گذراندن این مراحل ارتودنسی ممکن است کمی برای شما درد آور باشد و این درد ممکن است تا یک هفته با شما بماند تا به تدریج از شدت آن کاسته شود .شما می توانید با خوردن مسکن که معمولا استامینافن می باشد و یا متخصص ارتودنسی تان برایتان تجویز کرده از تحمل درد راحت شوید .
بعضی افراد هم جویدن آدامس بدون قند را به خوردن مسکن ترجیح می دهند و با این کار هم به تقویت حرکت دندان هایشان و هم کاهش درد ناشی از ارتودنسی کمک می کنند .
تنظیم براکت های ارتودنسی
در این مرحله شما بایستی هرماه به وسیله متخصص ارتودنسی خود ویزیت شوید تا اگر کش ها نیاز به تعویض دارد و یا سیم براکت ها به تنظیم نیاز دارد این کار انجام شود .
پس از هر بار تنظیم و تعویض کش های ارتودنسی شما ممکن است در این مراحل هم مجبور به تحمل کمی درد باشید .
دستگاه ارتودنسی ثابت
این دستگاه برای درمان ناهنجاری های پیچیده و پس از رویش تمام دندان های دائمی مورد استفاده قرار می گیرد .نداشتن محدودیت سنی برای استفاده از ارتودنسی ثابت و همچنین کارایی بالای آن باعث شده است که طرفداران این نوع درمان ارتودنسی بیشتر از نوع ارتودنسی متحرک باشند .
ارتودنسی ثابت دندان های شما را به وسیله سیم ها و کش های مخصوص به سمت مورد نظر حرکت داده و دندان ها را در سر جای اصلی خود قرار می دهد .انجام این کار هیچ آسیبی به دندان ها و ریشه آنها وارد نمی آورد .
پس از برداشتن براکت های ارتودنسی ثابت در پایان کار بهداشت دهان و دندان هایتان بسیار آسان تر می شوند .
دستگاه ارتودنسی متحرک
ارتودنسی متحرک برای سنین پایین تر و ناهنجاری های فکی در سنین قبل بلوغ استفاده می شود .
برای شروع کار ارتودنسی متحرک ابتدا از فک بالا و پایین بیمار قالب گیری صورت می گیرد و پلاک بالا و پایین ساخته می شود .
پس از آماده شدن قالب ، بیمار متعهد می شود در همه زمان ها حتی در خواب از قالب ارتودنسی متحرک استفاده کند .قالب متحرک را می توان فقط در زمان خوردن و آشامیدن از دهان خارج کرد و پس از استفاده از مسواک و نخ دندان آن را دوباره در دهان قرار داد .استفاده از این روش برای افرادی که سن کمتری دارند باعث می شود که علاوه بر مشکلات دندانی ناهنجاری های کوچک فکی نیز بر طرف شود .
همچنین استفاده از ارتودنسی متحرک ممکن است سبب محدودیت حرکات دندانی شود .برای درمان ارتودنسی به وسیله قالب متحرک متخصص ارتودنسی به همکاری بیمار نیز نیازمند می باشد .
مدت زمان استفاده از دستگاه ارتودنسی متحرک بسته به سن بیمار تقریبا ۶ ماه الی یک سال است .
مراحل ارتودنسی برای اصلاح و درمان نا هنجاری فک، صورت و دندان ها
ناهنجاری های فکی و صورتی احتمال دارد ارثی و یا در اثر کشیدن پیش از موعد دندان شیری و یا در اثر ضربه و تصادف باشد .در هر صورت و به هر دلیل که باشد این ناهنجاری ها در کودکان قابل درمان و پیشگیری می باشند.
ابتدا شما می بایستی ارزیابی کلینیکی شوید .متخصص ارتودنسی شما پس از مشاهده رادیو گرافی های فک و صورت به شما خواهد گفت که شما باید جراحی فک انجام دهید یا نه!
اگر مشکلات مرتبط با فک را در کودکان بتوان تنها با ارتودنسی برطرف کرد و نتیجه مطلوب را بدست آورد دیگر نیازی به جراحی فک نمی باشد .عمل جراحی فک در صورتی مورد استفاده قرار می گیرد که ارتودنسی به تنهایی پاسخ گوی مشکلات مرتبط با فک شما و یا فرزند شما نباشد .به هر حال در مرحله اول شما بایداز درمان ارتودنسی شروع کنید تا موقعیت دندان ها برایی انجام جراحی فک مشخص شود .
اصلاح روابط بین دندان های فک بالا و ارتباط آن با دندان های فک پایین به وسیله جراحی فک صورت می گیرد .بخشی از این اصلاح به وسیله ارتودنسی قبل از انجام عمل جراحی فک و بخش دیگری بعد از جراحی فک انجام می شود .ارتودنسی قبل از جراحی سبب می شود که فک شما آماده جراحی شود .
سن انجام عمل جراحی فک برای ارتودنسی بعد از هجده سالگی و در خاتمه رشد در هنگامی که رشد فکین به صورت طبیعی متوقف شده است می باشد .
کمترین سن برای انجام عمل جراحی فک ۱۸ و بالاترین سن در حدود ۴۰ تا ۴۵ سالگی است .
عمل جراحی فک به ندرت برای زیر ۱۸ سال و بالای ۴۵ سال صورت می گیرد.
