بزرگسالان نمیتوانند ارتودنسی انجام دهند
این که بزرگسالان نمیتوانند ارتودنسی انجام دهند، باور نادرستی است. ارتودنسی سن خاصی ندارد. نوزادی که با کام شکری به دنیا آمده در همان ابتدا تحت درمان ارتودنسی قرار میگیرد. به دلیل برخی سندرمها مانند سندرم کروزن نیز ارتودنسی زودتر انجام میشود که معمولا با جراحی همراه است. این درمان برای افراد بسیار مسن هم میتواند جوابگو باشد. البته ارتودنسی برای بچهها در کشورهایی مثل آمریکا در سن شش سالگی انجام میگیرد.
این که گفته میشود ناهنجاریهای دندانی بیشتر از گذشته شده است، یک باور درست است، در 300 سال اخیر صورتها در مقایسه با سالهای قبل کشیدهتر شده که این تغییر در شکلظاهری صورت میتواند در افزایش ناهنجاریها تاثیرگذار باشد، اما حقیقت این است که در سالهای اخیر توجه به مباحث زیباشناسی هم بیشتر شده و زیبایی ظاهری بهعنوان مقوله مهمی مورد توجه قرار گرفته است. جایگزینی دندان از دست رفته در گذشته چندان مهم و مورد توجه نبود، اما در سالهای اخیر از نظر فرهنگی، بستر مناسبی برای توجه به ناهنجاریهای دندانی و به طور کلی تغییراتی که میتواند در شکل ظاهری افراد تاثیرگذار باشد، ایجاد شده و از این رو مراجعه مردم برای درمان ارتودنسی بیشتر شده است. به همین علت، تصور میشود از نظر آماری افراد بیشتری به ناهنجاریهای دندانی و ارتوپدیک فک مبتلا هستند، اما حقیقت این است که توجه به مقوله زیبایی موجب افزایش آماری مراجعه افراد به متخصص ارتودنسی شدهه است.
ارتودنسی، درمان همه ناهنجاریهای دندانی است
برخی انحرافات و ناهنجاریها در فک یا دندان میتواند به کمک ارتودنسی درمان شود. برخی ناهنجاریهای فک بالا و پایین نیز بهتر است در سن خاصی نسبت به وضع رشدی بیمار درمان شود. به طور مثال برای درمان ناهنجاریهای فک نسبت به جمجمه بهتر است در سنین رشد ارتودنسی انجام شود و ناهنجاری رفع شود تا در سالهای بعد نیاز به جراحی به حداقل برسد، اما برخی از ناهنجاریها از کنترل خارج است. برخی از ناهنجاریها ممکن است آنقدر شدید باشد که درمان ارتودنسی به تنهایی نمیتواند آن را درمان کند. بنابراین ارتودنسی در هر سنی امکانپذیر است به این شرط که وضع استخوانی و دندانها و نسوج اطراف دندانهای بیمار از سلامت لازم برخوردار باشد و این اجازه را به متخصص ارتودنسی بدهد. حتی بیمارانی هستند کهه درمانهای ارتودنسی ناحیهای دارند و متخصص ارتودنسی در همکاری با دیگر متخصصان برخی درمانها را برای فرد انجام میدهد.
ارتودنسی فقط باعث زیبا شدن دندانها میشود
این باور نادرستی است! ارتودنسی ناحیه پایینی صورت را به طور کامل تحت تاثیر قرار میدهد و نه تنها لبخند، بلکه فرم لب و ارتفاع بینی تا چانه را اصلاح میکند. به عبارت دیگر با ارتودنسی میتوان چهره بیمار را بهتر کرد.
میتوان صورت خیلی گرد را کمی کشیدهتر نشان داد و به عکس لب برجسته را کمی به سمت داخل یا لبهای نازک را کمی به سمت بیرون متمایل کرد.
در مواردی که ارتودنسی به تنهایی نتواند به نتیجه دلخواه برسد میتوان از درمانهای جراحی نیز برای زیبایی بیشتر فک و دندان استفاده کرد، اما در بسیاری موارد میتوان قسمت تحتانی صورت بیمار را بدون جراحی تغییر داد.
زمانی که ما وضع مطلوبی برای صورت بیمار در نظر بگیریم دندانها و فکها باید در موقعیتی باشد که نهایت زیبایی را فراهم کند و ارتودنسی میتواند این کار را انجام دهد.
روشهای جدید ارتودنسی تبلیغاتی و بیمعناست
البته روشهای جدیدی به این درمان اضافه شده است و تبلیغات درست و البته غیرواقعی هم در این زمینه وجود دارد. یکی از اینها ارتودنسی نامرئی است که از 10 تا 12 سال پیش در دسترس مردم قرار گرفته است.
ارتودنسی نامرئی در واقع به طلقهای شیشهای گفته میشود که با توجه به ناهنجاریهای دندانی تعداد آنها متفاوت است. این طلقها تا چند سال پیش تنها برای برخی درمانهای ویژه قابل استفاده بود، اما بسیاری از این مشکلات مرتفع شده است. البته هنوز هم درمان همه ناهنجاریهای ارتودنسی با این وسیله مقدور نیست.
این طلقهای بیرنگ روی دندانها قرار میگیرند و به زحمت میتوان آنها را دید. بیمار هم هر دو هفته این طلقها را تعویض میکند و متخصص ارتودنسی طلق جدیدی را که با توجه به وضع دندانهای بیمار به شرکت سازنده سفارش داده وارد دهان بیمار میکند. بنابراین حتی در صورت تغییر رنگ این طلقهای ارتودنسی هم با توجه به اینکه زود تعویض میشوند، به چشم نمیآیند. این درمان فوقالعاده راحت است و در طول درمان ارتودنسی، کمتر کسی متوجه میشود که چیزی روی دندانهای بیمار قرار دارد.
البته همانطور که گفتم این طلقها محدودیتهایی دارد و تنها 15 تا 20 درصد افرادی که نیاز به ارتودنسی دارند میتوانند از اینها استفاده کنند. ضمن اینکه این درمان بسیار گران است. البته نوع دیگری از درمان ارتودنسی هم هست که در طول درمان مشخص نیست که سیمهای ارتودنسی در سمت داخلی دندانهای بیمار قرار دارند.
در این روش سیمهای ارتودنسی از داخل روی دندانها نصب میشود. این درمان هم کاملا موثر است هرچند زمانگیرتر و گرانتر از درمانهای معمولی است، اما بسیار مطلوب است و از آنجا که نوع برکتها با برکتهای معمولی ارتودنسی فرق دارد، زبان را اذیت نمیکند و به نسوج اطراف دندان هم صدمه نمیزند و تنها باید بهداشت دهان و دندان بخوبی رعایت شود.
البته در این روش هم باید به گونه خاصی دندانها را مسواک زد و بهداشت را بخوبی رعایت کرد. ضمن اینکه نوع برکتهای ارتودنسی در این روش گردتر و مسطح تر است تا به زبان آسیب نزند و نتایج مطلوبی هم دارد. به همین دلیل بیشتر از ارتودنسی معمولی مورد توجه بیماران قرار میگیرد.
دندانها بعد از ارتودنسی هم تغییرشکل میدهند
این موضوع تا حد زیادی به روش ارتودنسی بستگی دارد. اگر روش انتخاب شده برای درمان بیمار از ابتدا بر مبنای ثبات باشد، نتیجه ثابتتری به همراه خواهد داشت. البته بیمار نیز باید برای افزایش موفقیت درمان مواردی را مورد توجه قرار دهد. در اینجا سهم پزشک 80 درصد و سهم بیمار 20 درصد است و همکاری آنها با هم احتمال موفقیت در درمان ارتودنسی را افزایش میدهد. اما امروزه بندرت پس از درمان ارتودنسی بازگشت مجدد ناهنجاری را در بیمار مشاهده میکنیم.
پلاک ارتودنسی ثابت بهتر از متحرک است
در گذشته در بسیاری از موارد از پلاکهای ارتودنسی متحرک استفاده میشد، اما اکنون این روش بندرت مورد استفاده قرار میگیرد و تقریبا کنار گذاشته شده است.
پلاکهای ارتودنسی متحرک نمیتواند دندانها را در یک فضای سهبعدی جابهجا کند اما در درمان ثابت، امکان جابهجایی دندانها در یک فضای سه بعدی وجود دارد. در روش درمانی متحرک موفقیت تا حد زیادی به همکاری بیمار بستگی دارد. البته به این معنی نیست که پلاکهای ارتودنسی متحرک در آینده کنار گذاشته میشود، بلکه به مرور استفاده از آنها کمتر خواهد شد. در عین حال برخلاف آنچه تصور میشود، روش درمانی ارتودنسی ثابت کمتر به دندانها صدمه میزند؛ چراکه دندانها در جهت کنترل شده حرکت میکنند.
اگر از پلاک ارتودنسی متحرک استفاده شود، ریشه دندان در جهت نامناسبی حرکت میکند که ممکن است به تحلیل ریشه منتهی شود، اما به طور کلی عوارض جانبی ناشی از درمان تا حد زیا دی به بهداشت فردی بیمار بستگی دارد.
ارتودنسی معایبی هم دارد
ارتودنسی یک درمان است و قرار نیست چیزی را خراب کند. اگر این درمان درست انجام شود و هم پزشک و هم بیمار کار خود را درست انجام دهند مشکلات و عوارض بعدی برای فرد ایجاد نخواهد شد.
رعایت بهداشت در ارتودنسی حرف اول را میزند. بیمار باید تمام دستورات پزشک را بدرستی اجرا کند و نحوه درست مسواک زدن و نخ کشیدن دندانها را رعایت کند. بیشک، گذاشتن برکتها و سیمها در دهان، گیر غذایی را بیشتر میکند و اگر بیمار در رعایت بهداشت کوتاهی کند دندانها پوسیده میشوند. درمانگر هم در درمان ارتودنسی هم باید اصول را رعایت کند در غیر این صورت ممکن است ریشه دندانها کوتاه شود.
زمانی که جهت و فرم نیروهای وارده به دندان درست باشد و دندان به جای درست هدایت شود نه تنها نسوج دندان خراب نمیشود، بلکه بیماریهای نسوج دهان هم رفع میشود و دندانها سالم میمانند. معمولا کسانی که مشکلات فکی و دندانی دارند مشکلات لثهای هم خواهند داشت. درمان ارتودنسی برای رفع این مشکلات هم بسیار کمک کننده است.
دندانی که کجشده به لثه و نسوج اطراف خود صدمه میزند، اما زمانی که این دندان با ارتودنسی صاف شود، نیروی وارده به فک و جویدن نیز بهتر میشود. به این ترتیب نسوج اطراف دندان سالمتر میماند.
بطور کلی درمان های ارتودنسی بر حسب نوع دستگاهی که ارتودنتیست به کار می گیرد به دو نوع اصلی، ارتودنسی ثابت (Fix) و ارتودنسی متحرک (Removable) تقسیم می شوند. در ارتودنسی ثابت، وسایل روی دندان ها چسبیده و بیمار نمی تواند آنها را از دهان خود بیرون آورد. در این نوع ارتودنسی، ارتودنتیست می تواند هر دندانی را که روی آن وسیله نصب شده است را در هر سه جهت جابجا نماید. در ارتودنسی ثابت به تکمه ها وقطعاتی که روی دندان می چسبد، براکت می گویند و در واقع این براکت است که نیروی سیم های ارتودنسی را به دندان وارد کرده و آن را به حرکت در می آورد.
در درمان هایی که ارتودنتیست از وسایلی استفاده می کند که بیمار می تواند آنها را ازدهان خود خارج کند به اصطلاح ارتودنسی متحرک به کار رفته است. درمان به کمک ارتودنسی متحرک، در مواقعی صورت می پذیرد که کودک در سنین پایین بوده و دارای دندان های شیری و یا ترکیبی از دندان های شیری و دائمی است و متخصص ارتودنسی با هدف انجام اقدامات پیشگیرانه و یاا کمک به اصلاح روند رشد از این وسایل استفاده می کند. البته در افراد بزرگسالی که جابجایی و حرکت محدودی از دندانها نیاز باشد نیز این دستگاهها ممکن است بکار گرفته شوند. در ارتودنسی متحرک حرکت دندان ها بسیار محدود بوده و تسلط ارتودنتیست روی دندان ها نسبت به ارتودنسی ثابت کمتر است. در بین مردم گاها" به دستگاه های ارتودنسی متحرک، "پلاک" نیز گفته می شود.
می توان از موارد زیر بعنوان شایعترین موارد استفاده از ارتودنسی متحرک نام برد:
- اگر یک یا تعداد معدودی از دندانهای کودک در مسیری نابجا روییده باشند به نحوی که در صورت تداوم این جهت رویشی، اختلالات بعدی شدیدتری به دیگر دندان ها تحمیل گردیده و یا حتی منجر به انحراف رشد استخوان های فک کودک شوند،متخصص ارتودنسی با تهیه یک دستگاه ساده متحرک ارتودنسی به آن دندان ها نیرو اعمال کرده و مسیر رویش آنها را اصلاح می کند.
اگر کودک دارای عادت غلط دهانی مانند مکیدن لب و یا انگشت بوده و یا دائما" زبان خود را به سمت دندان های جلویی می برد به نحوی که این دندان ها در حالت عادین می توانند به هم نمی رسند، متخصص ارتودنسی با استفاده از دستگاه های ارتودنسی متحرک می تواند به کودک کمک نماید تا از گسترش این عادت ها جلوگیری نماید. به این دستگاههای متحرک بهه اصطلاح، "عادت شکن" می گویند.
اگر کودکی زود تر از موعد مناسب یک یا تعدای از دندان های شیری خود را به هر دلیل از دست داده باشد، به نحوی که تا زمان رویش دندان های دائمی وی مدت نسبتا" طولانی باقیمانده باشد، ارتودنتیست می تواند با کمک دستگاه های ارتودنسی متحرک ویژه، فضای این دندان ها راحفظ نموده و باعث شود که دندان های مجاور ناحیه بی دندانی سر جای خود بمانند و مکانن رویش دندانهای دائمی حفظ شوند. به این دستگاه ها به اصطلاح " فضا نگهدارنده" می گویند. اگر کودک از این دستگاه ها استفاده نکند، دندان های شیری مجاور ناحیه بی دندانی حرکت کردهه و جای خالی را پر می کنند و در واقع باعث نهفتگی دندان دائمی می شوند.
اگر در کودکی هر یک از فکین، از رشد طبیعی برخوردار نبوده و والدین ببینند که یکی از فکین جلو و یا عقبتر از دیگری است، متخصص ارتودنسی می تواند با استفاده از دستگاههای متحرک ویژه ارتودنسی، نسبت به اصلاح مسیر رشد استخوانی فکین کودک اقدام نموده و شدت عارضه را کاهش دهد.این نوع درمان در دوره زمانی خاصی از زندگی کودک در محدوده نزدیک به بلوغ وی قابل انجام است. اگر این دوره زمانی طلایی و مهم از دست برود، برای درمان مشکلاتا سکلتالی و استخوانی تنها راه علاج، درمان های جراحی است. به این نوع دستگاه های متحرک ارتودنسی که ماهیت درمان های پیشگیرانه ارتوپدی را دارند به اصطلاح "دستگاه های فانکشنال و یا کاربردی" می گویند.
ارتودنسی یا مرتب کردن دندان ها هم مثل خیلی از اقدامات درمانی، دردسرهای خودش را دارد. بعضی ها از دشواری تحمل دستگاه های بزرگ ارتودنسی روی صورت و چانه شان گله دارند و بعضی ها هم دوست ندارند وقتی می خندند، برق فلزها لبخندشان را بپوشاند. تحلیل ریشه و لقی دندان ها هم از عوارض محتمل پس از مرتب کردن دندان ها است.
بعضی ها هم از رفت و آمدهای تمام نشدنی به مطب شاکی هستند. اما اخیرا روشی به دنیای ارتودنسی معرفی شده که این دردسرها را ندارد و می توانید در حالی که شما در حال مرتب کردن دندان های تان هستید، با خیال راحت لبخند بزنید؛ بدون این که از بابت ظاهر کش های رنگی و فلزات نگینی شکل روی دندان های تان نگران باشید. این سیستم جدید، رفت و آمدهای شما را به مطب نیز کمتر می کند؛ چرا که در کوتاه ترین زمان ممکن، شما به نتیجه دلخواه تان می رسید. ارتودنسی دیمون (DAMON) نام این سیستم جدید است.
تکنیک ارتودنسی دیمون، 3 کلید اصلی برای موفقیت خود در روی بیماران دارد و طراحان این سیستم همین 3 کلید را علت اصلی کوتاه تر شدن زمان درمان، پایداری نتایج، راحتی بیشتر و دستیابی به نتایج سریع تر و پایدارتر می دانند:
نخست این که در این سیستم دیگر خبری از آن کش های رنگارنگی که هر بار به سیم ها و براکت های ارتودنسی شما وصل می کنند نیست، بنابراین شما بدون نگرانی از بیرون افتادن این کش های رنگی هنگام لبخند زدن می توانید لبخندی زیبا را تجربه کنید.
براکت های ارتودنسی در این سیستم به گونه ای طراحی شده اند که یک جفت و بست باز شونده دارند که به راحتی می توان سیم را با باز کردن چفت درون براکت جای داد و سپس چفت براکت را دوباره بست.
کلید دوم موفقیت ارتودنسی به روش دیمون این است که سیستم های ارتودنسی که در آن استفاده می شوند، دارای حفاظت بالایی هستند و به گونه ای ساخته شده و شکل داده شده اند که دندان ها را به سرعت حرکت داده و نیاز به تنظیم کردن کمتری دارند به همین دلیل است که لازم است کمتر در حین درمان ارتودنسی به مطب دندانپزشکی برای تنظیم سیم ها و براکت ها مراجعه کنید.
مزیت سوم تکنیک ارتودنسی دیمون این است که اگر برای ردیف کردن دندان های تان از این روش استفاده کنید، دیگر لازم نخواهد بود که برای به دست آوردن فضای کافی در فک تان یک یا تعدادی از دندان های تان را بکشید و یا دندانپزشک مجبور نخواهد بود برای به دست آوردن فضا، درز وسط فک بالای شما را با اعمال نیروهای سنگین در زمان کوتاه، باز کند تا اندازه قوس دندانی تان بزرگ تر شود.
سیستم ارتودنسی دیمون به گونه ای طراحی شده است که شما به آسانی بتوانید اطراف سیم ها و براکت ها تمیز کنید در حالی که در روش های معمول، پلاک های میکروبی اطراف کش ها، براکت ها و سیم های ارتودنسی جمع می شوند و رعایت بهداشت دهان را به ویژه برای کودکان کم سن و سال دشوار خواهند کرد.
تا کنون یک میلیون نفر در کشوهای اروپایی و آمریکایی از سیستم ارتودنسی دیمون برای مرتب کردن دندان های شان استفاده کرده اند، افزایش اعتماد به نفس، راحتی، درد کمتر و حفظ تناسب های صورت در حین درمان ارتودنسی، از مزیت هایی است که استفاده کنندگان از این سیستم برای آن برشمردهاند ولی به نظر می رسد بهترین مزیت آن برای بیماران، راحتی تمیز کردن دهان و دستگاه های ارتودنسی در این روش بوده است.
در این روش طول درمان ارتودنسی حدوداً 6 ماه کاهش می یابد و این نیز یکی از امتیازاتی است که مردم به " دیمون " می دهند.
از آن جایی که در این روش نیروهای سبک بر دندان ها وارد می شود، اکثر بیماران می گویند که در طول درمان ارتودنسی یا مقدار کمی درد و ناراحتی را تجربه کرده اند و یا اصلاً چنین مشکلاتی را احساس نکرده اند.
خیلی از پدر و مادرها دوست ندارند قبل از شروع درمان ارتودنسی تعدادی از دندان های کودک شان برای به دست آوردن فضا، کشیده شود، در تکنیک دیمون از آن جایی که حرکت دندان ها و تغییرات استخوانی هماهنگ با هم رخ می دهند نیازی به کشیدن دندان ها نیست فقط در تعداد کمی از افراد برای حفظ زیبایی نیم رخ در آینده و حفظ تقارن و بالانس اجزای صورت شاید کشیدن دندان لازم شود. بنابراین در این موارد نیز کشیدن دندان برای به دست آوردن فضا در فک انجام نمی گیرد و بلکه فقط برای حفظ زیبایی صورت و لبخند، انجام می شود.
دستگاه هایی مانند " چانه بند " و غیره که بر روی صورت، چانه و یا سر وگردن بچه ها تکیه دارند، در ارتودنسی کودکان بسیار استفاده می شوند که به ویژه برای پسربچه های شیطان خطرآفرین است و می تواند موجب پارگی صورت آن ها حین ورزش و بازی شود و یا شاید دخترهای کوچک نیز آن را دلیلی برای نازیبا کردن چهره خود بدانند، سیستم " ارتودنسی دیمون " از این جهت نیز کودکان را رها کرده است چون در صورت استفاده از این سیستم، دیگر نیازی به استفاده از دستگاه های ارتودنسی خارج دهانی نخواهد بود. در سیستم دیمون از سیستم هایی هوشمندی استفاده می شود که در دمای بدن فعال می شوند. این سیستم های هوشمند نیروهایی در محدوده صحیح و کنترل شده اعمال می کنند.
چه قدر خرج برمی دارد؟
حتماً پرسش بعدی که به ذهن تان خطور می کند، این باشد که ارتودنسی با این روش چه قدر آب می خورد. حقیقت این است که دندانپزشک پس از معاینه دهان شما و وضعیت دندان های تان، هزینه کلی درمان ارتودنسی را محاسبه خواهد کرد. هزینه ای که باید بپردازید به روشی که قرار است برای مرتب کردن دندان های تان استفاده شود و مدت زمان درمان و ... بستگی دارد.
در حال حاضر در کشورهای اروپایی و آمریکایی هزینه مرتب کردن دندان ها با این روش، مشابه سایر روش های قدیمی تر است ولی در کشورمان ارتودنسی با این روش کمی گران تر از روش های معمولی است که این هزینه بالاتر به مزیت های بیشتر این روش درمانی می ارزد.
توجه داشته باشید، افرادی که فقط درمان ارتودنسی انجام می دهند، همیشه نمی توانند متخصص ارتودنسی باشند؛ همچنان که در تبلیغات و در تابلوها عبارت هایی مثل دندانپزشک، ارتودنسی یا دندانپزشک مختص ارتودنسی، متخصص دندانپزشکی اطفال، ارتودنسی پیشگیری یا به طور اختصاصی ارتودنسی دیده می شود که هیچ کدام دلیل متخصص ارتودنسی بودنن آنها نیست. افراد متخصص واقعی در مهر نظام پزشکی خود کلمه متخصص ارتودنسی را قید کرده و عضو انجمن ارتودنتیست های ایران هستند که در سایت انجمن ارتودنتیست های ایرانن اسامی آنها قابل مشاهده است.
حتی درباره درمان مشکلات ارتودنسی کودکان دیده می شود که در بسیاری از موارد، مراجعه به دندانپزشک یا متخصص دندانپزشکی اطفال باعث انحراف از درمان درست شده و به جای بهتر شدن درمان ارتودنسی باعث پیچیده تر شدن درمان شده است.
در بیشتر موارد، نیاز به مداخله فوری و تجویز دستگاه ارتودنسی نیست، چیزی که همکاران دندانپزشکی اطفال به آن اعتقاد دارند. چیزی که متخصصان ارتودنسی به آن اعتقاد دارند، این استت که فرآیند رشد و تکامل به طور صحیح پیش برود.
هرچند درمان ارتودنسی در تمام سنین امکان پذیر است، ولی برخی درمان ها در بعضی سنین بهتر و راحت تر انجام می شود. بهترین فردی که بتواند بهترین زمان را به شما توصیه کند، متخصص ارتودنسی است.
مشکلات فک در کودکان و نوجوانان تا قبل از بلوغ قابل تغییر و هدایت است. بعد از این دوره درمان های استتاری یا ترکیب درمان های ارتودنسی و جراحی فک قابل انجام است. در بعضیی بیماران امکان گسترش قوس فکی برای ایجاد فضای بیشتر وجود دارد. در این موارد درمان زودتر از موعود و درمان دیرهنگام صدمه یکسانی به بیمار وارد می کند؛ بنابراین مشاوره متخصص ارتودنسی را در هفت سالگی از دست ندهید.
درمان های ارتودنسی همیشه برای ردیف کردن دندان ها و زیبایی نیست. در خیلی موارد انجام دیگر درمان های دندانپزشکی نیازمند آماده سازی ارتودنسی است. این درمان ها بویژه در افراد میانسال یا مسن تر انجام می شود. مهم ترین مثال در این موارد فضاهای اضافی در فک، درمان های جایگزینی مثل ایمپلنت و درمان های مرتبط با صدمات است. در این موارد هدف درمان های ارتودنسی براساس نیاز بیمار طراحی می شود.
هزینه درمان ارتودنسی بر مبنای پیچیدگی درمان و طول دوره درمان تعریف می شود. نحوه پرداخت در بیشتر مطب های ارتودنسی به صورت اقساط تعریف می شود که در آن یک سوم هزینه به صورت اولیه و بقیه به صورت اقساط ماهانه تعریف می شود. در بیشتر موارد بیمه ها برای درمان ارتودنسی هزینه عمده ای پرداخت نمی کنند.
درمان ارتودنسی، درمان طولانی مدتی است که دوره فعال آن دست کم 1.5 سال است. پس از این دوره برای حفظ نتیجه به دست آمده شما همچنان نیاز به مراجعه دارید؛ بنابراین اطمینان از حضور متخصص ارتودنسی درمان کننده باعث پیشگیری از مشکلات درمان ناتمام و کم شدن هزینه به علت تغییر دکتر می شود، بنابراین در مراجعه به مراکز و کلینیک هایی که متخصص ارتودنسی به عنوان همکار در آنجا حضور دارد و امکان تغییر وجود دارد هوشیار باشید.
امروزه وظیفه متخصص ارتودنسی ها فقط ردیف کردن دندانها نیست. ایجاد لبخند زیبا، نیازمند توجه به مسائل بسیاری است که یکی از آنها ردیف بودن دندانهاست.
متخصص ارتودنسی به جای فکر کردن ساده به این که دندان ها را ردیف کند، باید به ایجاد لبخندی فکر کند که بتواند اعتماد به نفس، جذابیت و از همه مهم تر شادی و خوشحالی بیشتری را برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان فراهم کند. متخصص ارتودنسی باید به این مساله اعتقاد داشته باشد که درمان با ارتودنسی، بتواند سودمندی همیشگی و فرصت های بیشتری برایی بیمار فراهم کند.
پیشنهاد انجمن های ارتودنسی این است که همه کودکان باید در هفت سالگی از سوی متخصص ارتودنسی معاینه شوند. تشخیص اولیه مشکل ارتودنسی مثل کجی دندان ها، از دست رفتن زود هنگام دندان شیری، پوسیدگی دندان شیری، مشکلات رشدی و انحراف دادن فک در هنگام بستن فک ممکن است منشأ مشکلات شدیدتر در آینده باشد. در این موارد کشف مشکلل و پیروی از دستورات متخصص ارتودنسی، درمان های بعدی را آسان تر می کند.
هزینه درمان ارتودنسی به فاکتورهای متعدد بستگی دارد که برای مثال در این رابطه می توان به نوع درمان ارتودنسی، شدت ناهنجاری های فکی و دندان بیمار، و مدت درمان ارتودنسی اشاره کرد. در طول جلسه مشاوره، متخصص ارتودنسی پس از تعیین روش درمان و تخمین مدت زمان و نحوه انجام درمان، در مورد هزینه های ارتودنسی به شما اطلاعات کامل را ارائه خواهدد کرد
کدام نوع درمان ارتودنسی ارجحیت دارد؟
هر کدام از این روشهای درمانی ارتودنسی موارد تجویز خاص خود را دارد. روش متحرک بیشتر برای بیماران زیر 12-14 سال کاربرد دارد و بعد از آن بهدلیل تثبیت نسبی ساختمانهای استخوانی فکها عملا روش ارتودنسی متحرک تاثیر زیادی دربر نخواهد داشت. برای بیمارانی که بالاتر از این سن هستند معمولا درمان ثابت تجویز میشود تا دندانها در وضعیتی منظمتر درر فک قرار گیرند . اگر در سنین بالا نیاز به تصحیح وضعیت استخوان فکها وجود داشته باشد (که در بسیاری از موارد در سنین پایینتر با درمانهای معمولی و ارزانتر، ارتودنسی متحرک درمانن پذیر هستند). علاوه بر درمان ارتودنسی ثابت، جراحی فک نیز مد نظر قرار می گیرد که توسط متخصص جراحی دهان و فک و صورت انجام می شود .
عوارض ارتودنسی چیست؟
بیمارانی که متقاضی درمان ارتودنسی هستند باید بهداشت بسیارخوبی داشته باشند، چون در شرایط قرارگیری پلاکهای متحرک و بهخصوص براکت و سیمهای ثابت رعایت بهداشت دهان مشکلتر میشود و اگر بیمار دقت و تمرکز کافی در رعایت بهداشت خود نداشته باشد، دندانها زیر براکت و سیمهای ارتودنسی بهسرعت دچار پوسیدگی میشوند. مشکل بعدی احتمالل برگشت درمان است . بهاصطلاح «برگشت» بخشی جداییناپذیر از درمان ارتودنسی است. این وضعیت درصورتی که بیمار دستور متخصص را برای استفاده منظم از پلاکهای نگهدارنده بعد از درمان ثابت نادیده بگیرد یا در بیمارانی که توسط دندانپزشک غیرمتخصص ارتودنسی درمان شدهاند، مشاهده میشود .
فواید ارتودنسی چیست ؟
منظمشدن دندانها به تمیز کردن آنها نیز کمک خواهد کرد .
1 . ارتودنسی طول عمر دندانها را افزایش میدهد.مرتب کردن دندانها موجب قرار گرفتن آنها در موقعیت مطلوب داخل فک میشود که نتیجه آن پخش متوازن نیرو در تمام جهات و کاهش فشار روی ریشه دندانها است. از طرف دیگر منظمشدن دندانها به تمیز کردن آنها نیز کمک خواهد کرد.
2. ارتودنسی موجب برطرف کردن مشکلات گوارشی میشود.در حالت عادی هر دندان بالا با دو دندان پایین در تماس است. چنانچه در بیماری این وضعیت دندان وجود نداشته باشد غذا به خوبی آسیاب نشده و هضم غذا و در نتیجه گوارش آن با مشکل روبهرو میشود. درمان ارتودنسی، باعث ایجاد تماسهای مناسب و در نتیجه افزایش تاثیر جویدن خواهد شد.
3.ارتودنسی باعث درمان مشکلات عضلانی هم میشود.افرادی که بیشتر فعالیت خود را با دست راست انجام میدهند عضلات قویتر با حجم بزرگتر نسبت به دست چپ دارند اما چونن دستها زیر لباس قرار میگیرند تاثیر زیاد و قابلتوجهی در بیننده به وجود نمیآورند. حال اگر شخصی به دلایل مختلف مانند عادت کردن یا کوچک بودن فک و... با دندانهای یک طرف غذاا بخورد، به مرور زمان عضلات یک طرف از طرف دیگر بزرگتر و صورت وی نامتقارن میشود و چون در برخوردهای اجتماعی صورت اولین قسمتی است که مورد توجه قرار میگیرد، باید حتما نسبت به رفع این مشکل اقدام کرد. البته مشکلات عضلانی زیادی در سیستم جونده شناخته شدهاند که با روشهای ارتودنسی قابل درمان هستند.
مراقبت های لازم در زمان ارتودنسی
تغذیه در ارتودنسی: در طول دوره درمان ارتودنسی، می توان مجموعه ای از مواد غذایی متنوع را مصرف کرد. به هر حال، برخی از انواع مواد غذایی می توانند باعث وارد شدن آسیب و صدمه به براکت ها و سیم های ارتودنسی شوند. هنگامی که این اجزا دچار آسیب شوند، در نتیجه این شرایط بیمار با ناراحتی، حرکت ناخواسته دندان، نیاز به برگزاری جلسات درمانی اضافی درر مطب متخصص ارتودنسی، و افزایش طول مدت درمان مواجه می شود. به خاطر داشته باشید، چسبی که برای نگه داشتن براکت ها بر روی دندان ها استفاده می شود، بسیار شکننده است. هنگامی که فشار بیش از حد به این چسب وارد شود، براکت ها از سطح مینای دندان جدا می شود. در طول چند روز اول پس از درمان ارتودنسی، لازم است بیمار از مواد غذایی نرم استفاده کند. علاوه بر این لازم است بیمار از ابزارهای ارتودنسی در هنگام غذا خوردن تا زمان استفاده از بریس ها حفاظت نماید. به این ترتیب، لازم است بیمار از خوردن غذاهای سخت،، سفت، چسبنده و ترد خودداری نماید .