در دوره ارتودنسی چه چیزهایی به براکت آسیب وارد میکنند

براکت ارتودنسی با چسب به دندانها متصل شده است و نیروی معمول خوردن را میتواند تحمل کند. اما غذاهای جویدنی مانند کارامل و نانهای سفت ممکن است سیم ارتودنسی را خم و کج کنند و باعث تاخیر در درمان و نیاز مجدد به مطب متخصص ارتودنسی برای اصلاح آن شوند. ذرت بو داده به چند شکل ممکن است براکت را خراب کند. غلاف ذرت ممکن است در زیر براکت گیر کرده و باعث تحریک بافتهای لثه شود. ذرتهایی که خوب باز نشده اند و سفت مانده اند ممکن است موجب شکستن براکت ارتودنسی  یا خم شدن و از جا در آمدن سیم شوند. و همچنین خوردن برخی غذاها ممکن است سیم خم شده یا بشکند و یا براکت از دندان جدا شود. غذاهای سفت مانند مغزهای گیاهی، شکلاتهای سفت، چیپس و پفک به براکت آسیب وارد میکنند بنابراین از مصرف آنها باید اجتناب کنید. جویدن یخ، مداد و ناخن نیز ممکن است موجب خراب شدن ابزار ارتودنسی شوند. 

برخی از غذاها مانند سیب کامل، هویج خام و سالاد اگر چه میان وعده های بسیار سالمی هستند اما در دورانی که براکت ارتودنسی  در دهان دارید بهتر است آنها را مصرف نکنید چرا که ممکن است براکت ارتودنسی  را خراب کنند. به یاد داشته باشید اگر هر سوالی درباره غذاهایی که نباید مصرف کنید دارید، حتما از متخصص ارتودنسی خود بپرسید. چسب مورد استفاده برای اتصال براکتها به سطح دندانها به سرعت سخت میشود. بنابراین پس از ترک مطب میتوانید هر چه میخواهید بخورید اما به مواد غذایی که در اینجا به آنها اشاره شد توجه داشته باشید. تا زمانی که به براکت ارتودنسی  خود عادت کنید، میتوانید تا چند روز غذاهای نرم مصرف کنید.

نکات مهم در ارتودنسی بزرگسالان

در سالهای اخیر درخواست درمان ارتودنسی در بزرگسالان افزایش زیادی داشته است. علت افزایش تمایل بزرگسالان به ارتودنسی کردن دندانها عبارتند از : 
- افزایش آگاهی نسبت به دندانپزشکی پیشگیرانه و افزایش دوام و طول عمر دندانهای طبیعی 
- کاهش نگرانی بابت نازیبایی سیم و براکت ارتودنسی به خاطر تولید و عرضه انواع براکتهای سرامیکی و نوع زبانی که بسیار کمتر از براکتهای فلزی مشهود هستند 
- ارتودنسی دندانها یا گذاشتن براکت و سیم در دهان از نظر اجتماعی امروزه قابل قبول تر بوده و نشانه اهمیت دادن به سلامتی و زیبایی دهان است. 
- دندانپزشکان مرتبا مراقبت و درمان پریودنتال و ترمیمی را توصیه می کنند و در بسیاری از موارد درمان ارتودنسی همراه با درمانهای دیگر دندانپزشکی لازم است.

 مشکلات ارتودنسی بزرگسالان 

درمان ارتودنسی معمولا در کودکان و در مراحل بلوغ یا زودتر از آن و در شرایطی که فک و دندانهای دائمی در حال رشد هستند شروع می شود چون در این زمان حرکت دندانها بیشتر بوده و طول درمان کوتاهتر می شود. بنابراین والدین باید بدانند بهترین سن براید درمان ارتودنسی در سنین دبستان است. 
ارتودنسی در بزرگسالی نیز قابل انجام است اما ممکن است به چند دلیل درمان طولانی تر یا پیچیده تر شود: 
- توقف رشد در بزرگسالی: مشکلات اسکلتی مهم را در بزرگسالی به دلیل پایان یافتن دوران رشد، باید با جراحی فک اصلاح کرد. 
- کاهش خون رسانی به بافتهای دهان و کاهش پشتیبانی لثه: به خاطر پشتیبانی کمتر و اتصال کمتر لثه و رباطهای پریودنتال، تنها فشار ملایمی میتوان به دندانها وارد کرد و حرکت دندان در مقایسه با ارتودنسی در کودکان، باید کند تر انجام شود. 
- وجود دندانهای به شدت ترمیم شده یا از دست رفته: افتادن دندان می تواند به حرکت فیزیولوژی دندانها و یا کج شدن آنها و بیرون زدن دندان متناظر در فک مقابل منجر شود که هر کدام از اینها موجب بهم ریختگی دندانها و پیچیدگی درمان ارتودنسی می شود.

مقایسه ارتودنسی در کودکی و بزرگسالی

نکات مهمی که برای براکت ارتودنسی  افراد بزرگسال باید در نظر گرفته شود 
- باید مشکلات پزشکی بیمار در نظر گرفته شود. مصرف استروئید یا بیس فسفونات بر بازسازی و تبدیل سلولهای استخوان تاثیر گذاشته در نتیجه حرکت دندان را کند می کند. 
- اولویت معمولا درمانهای ترمیمی و مشکلات لثه است. 
- وضعیت لثه با استفاده از رادیوگرافهای پری اپیکال داخل دهان بررسی می شود تا ارتفاع استخوان مشخص شود و در حین درمان وضعیت لثه دائما ارزیابی می شود. 
- ملاحظات بیومکانیکی باید صورت بگیرد چرا که در برخی شرایط کاهش ارتفاع استخوان و جا به جایی مرکز مقاومت به علت تجمع پلاک و رسوب و یا تحلیل استخوان باعث دشوار شدن حرکت دندان می شود. 
- مشکلات مفصل گیجگاهی فکی و مسیر بسته شدن ارزیابی می شود و از جمله فاکتورهای مهم جای خالی دندان و جفت نبودن سطح جونده دندانهاست چرا که عملکرد بایت بسیار مهم است. 
- مشکلات اسکلتی و مال اکلوژن شدید مانند دیپ بایت تنها با روش جراحی قابل درمان هستند. 
- انکوریج (لنگر برای ابزارهای دهانی ارتودنسی  مانند براکت) بسته به موقعیت دندانها متفاوت است. 
- با افزایش سن وضعیت استخوانها تغییر می کند به طوری که استخوان غشایی (کورتیکال) بیشتر و اسفنجی (کنسلوس) کمتر شده و حرکت دندان کاهش می یابد. 
- چون پهنای بافتهای پشتیبانی کننده دندان یا رباط پریودنتال کاهش یافته است و فواصل بین محل های اتصال طولانی تر شده است (چون هیچ حرکتی فیزیولوژی دیگر وجود ندارد)، نیروی کمی می توان به دندانها اعمال کرد. 
- به ندرت هدگیر همراه با براکت ارتودنسی  در بزرگسالان استفاده می شود اما در صورتی که بیمار همکاری کند، برای ایجاد یا تقویت لنگر مفید است. 
- ابزارهای ارتودنسی  رنگی و نوع زبانی معمولا بیشتر مورد درخواست بزرگسالان قرار دارد. 
- طولانی تر شدن زمان درمان و معمولا استفاده مادام العمر از نگهدارنده ارتودنسی  برای اصلاح بایت و حفظ موقعیت جدید (پس از درمان) آن لازم است. 
در چه مواردی ارتودنسی همراه با درمانهای دندانپزشکی لازم است؟ 
ارتودنسی جنبی یا کمکی (ADJUNCTIVE ORTHODONTICS) به برنامه درمانی جامع دندانپزشکی گفته می شود که در آن ارتودنسی، در کنار درمانهای دیگر دهان و دندان انجام می شوند. بزرگسالانی که دندان بندی سالمی ندارند و نیازمند درمانهای پروتزی، ترمیمی و لثه هستند، ممکن است به دلایل زیر به درمان ارتودنسی یا براکت نیز نیاز داشته باشند: 
- بستن فواصل بین دندانها 
- صاف کردن دندانهای پشتیبانی کننده پروتز (معمولا در بریج دندان) که کج شده اند. 
- اصلاح بیرون زدگی بیش از حد دندان 
- بیرون کشیدن دندان شکسته 
اصول ارتودنسی جنبی 
درمان جنبی ارتودنسی معمولا برای تسهیل ترمیم مناسب دندان پوسیده، بهبود سلامت لثه توسط تسهیل در پاک کردن جرمها از نواحی دور از دسترس و یا نسبت مطلوب ریشه و تاج برای سوار کردن پروتز انجام می شود. 
دندان بندی نامناسب می تواند سلامت لثه یا دهان را به خطر بیندازد چون بافتهای پشتیبانی کننده دندان را تضعیف می کند. در صورتی که دندان، پشتیبانی خوبی نداشته باشد، راحت تر حرکت کرده و به موقعیتهای نامطلوب جا به جا می شود. 
دلایل حرکت و جا به جایی خود به خود دندان عبارتند از: 
- کاهش استخوان تکیه گاه دندان که در مقابل نیروی بایت (جویدن) و بافت نرم نمی تواند مقاومت کند. 
- التهاب لثه باعث بیرون زدن دندانها از جای خود می شود که منجر به مشکلات بایت و در نهایت جا به جایی دندان می شود. 
- سطح تماس نامناسب که باعث انحراف دندان میشود مثلا انحراف دندانهای جلو با شیب به جلو (پروکلینیشن) به علت جا به جایی فک پایین به سمت جلو 
- عدم پشتیبانی در عقب دهان که باعث وارد آمدن فشار زیاد به دندانهای جلو و جلو زدگی آنها (با شیب به جلو) می شود.

عوامل تاثیرگذار بر هزینه های ارتودنسی

عوامل تأثیرگذار بر هزینه‌های ارتودنسی

نوع بریس‌های ارتودنسی

یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر قیمت‌ها، نوع بریسی است که انتخاب می‌کنید. در اینجا، ما انواع مختلف بریس‌های ارتودنسی، مزایا و معایب آن‌ها و تفاوت قیمت آن‌ها را برایتان شرح می‌دهیم.

بریس‌های فلزی یا سنتی ارتودنسی

این‌ها همان سیم‌ها و براکت‌های فلزی هستند که نام بریس، تصویر آن‌ها را به ذهن بسیاری از افراد متبادر می‌کند. این نوع بریس‌ها ارتودنسی ارزان‌ترین نوع بریس‌ها بوده، اما نیاز به مراجعه مکرر به متخصص ارتودنسی دارند، که این می‌تواند قیمت درمان را بالا ببرد.

 بریس‌های سرامیکی ارتودنسی

 بریس‌های سرامیکی ارتودنسی هم شکل و هم اندازه بریس‌های فلزی بوده، با این تفاوت که براکت‌های این بریس‌ها به رنگ دندان یا شفاف هستند که این باعث می‌شود کمتر به چشم بیایند. بریس‌های سرامیکی ارتودنسی بسیار گران‌تر از بریس‌های فلزی بوده اما اگر بیمار به خوب از آن‌ها مراقبت نکند به راحتی لکه می‌زنند که رفع آن‌ نیازمند مراجعه بیشتر به ارتودنتیست و در نتیجه صرف هزینه بیشتر است.

بریس‌های لینگوال ارتودنسی

 بریس‌های لینگوال ارتودنسی همان بریس‌های فلزی سنتی هستند، با این تفاوت که این بریس‌ها پشت دندان‌ها قرا می‌گیرند. آن‌ها گران‌تر بوده و از آنجا که معمولاً برای بیمار ایجاد ناراحتی می‌کنند، ممکن است که در ابتدا نیاز به تنظیم داشته باشند.

ارتودنسی نامرئی ارتودنسی

ردیف کننده‌های اینویزیلاین متحرک بوده و هر دو هفته یک بار تعویض می‌شوند، که به همین دلیل گران‌ترین گزینه موجود بوده و قیمت آن‌ها، به دلیل نیاز به مراجعات مکرر به مطب متخصص ارتودنسی جهت تعویض بریس، بالاتر نیز می‌رود؛ همچنین درمان با این بریس‌ها در مقایسه با روش‌های دیگر بیشتر طول می‌کشد.

تشخیص

برای تشخیص از عکس‌های رادیولوژی و عکس‌های تشخیصی استفاده می‌شود که به متخصص ارتودنسی کمک می‌کنند دندان‌هایتان را ارزیابی کند تا بتواند در مورد مراحل بعدی کار تصمیم بگیرد.

شرایط کلی دندان‌ها

هزینه درمان ارتودنسی به پیچیدگی مشکل دندان‌ها و نوع درمان بستگی دارد. گاهی اوقات نیاز می‌شود که بیمار تحت روش‌های درمانی دیگری مانند پر کردن، کشیدن دندان و غیره قرار بگیرد تا برای نصب بریس‌ها آماده شود. کج بودن یا شلوغی دندان‌ها، اوربایت و آندربایت نیز می‌بایست پیش از قرار گرفتن تحت درمان ارتودنسی درمان شوند. در جلسه مشاوره، شما ارزیابی شده و فهرست کاملی از تمام درمان ارتودنسی که نیاز دارید و قیمت آن‌ها به شما داده می‌شود.

سن

سن ایده‌آل برای شروع درمان ارتودنسی از ۳ تا ۱۲ سال است. درمان ارتودنسی بزرگسالان دشوارتر بوده و به همان مقدار نیز گران‌تر است. برای مثال کسانی که تحت درمان قرار می‌گیرند می‌بایست تا آخر عمر شب‌ها یک نگهدارنده بپوشند تا نتایج درمان ارتودنسی حفظ شود، که این مورد نیز مراجعات بیشتر به مطب ارتودنتیست را ضروری می‌سازد.

آیا بیمه، بریس‌های  ارتودنسی را پوشش می‌دهد؟ 

به ندرت پیش می‌آید که بیمه تمامی هزینه یک درمان ارتودنسی را پوشش دهد، اما بسیاری از بیمه‌ها بخشی از هزینه آن را پرداخت می‌کنند. معمولاً بیمه‌ها درمان‌هایی را پوشش می‌دهند که برای سلامتی و بهزیستی بیمار ضروری تلقی می‌شوند. این موارد شامل وسایلی مثل براکت‌های فلزی می‌شود، حال آنکه ردیف کننده‌های اینویزیلاین و بریس‌های ارتودنسی شفاف معمولاً پوشش داده نمی‌شوند، زیرا آن‌ها ضروری محسوب نمی‌شوند. توصیه می‌کنیم در مورد مسئله بیمه، نکات زیر را رعایت کنید:

۱- اگر بیمه درمانی یا دندانپزشکی دارید، در مورد سطح پوشش آن از بیمه‌گر خود سؤال کنید. اگر بیمه درمانی یا دندانپزشکی‌تان ارتودنسی  را پوشش نمی‌دهد، می‌توانید خود را تحت بیمه تکمیلی ارتودنسی نیز قرار دهید. حتماً، برای انواع بیمه‌ها، در مورد درصدی که پوشش می‌دهند و حداکثر مزایای قابل پرداخت در طول مدت اعتبار آن‌ها سؤال کنید.
۲- همچنین توصیه می‌شود در تمام مدتی که تحت درمان ارتودنسی هستید نوع یا شرایط بیمه‌تان را تغییر ندهید. اکثر بیمه‌های ارتودنسی، در صورتی که بریس‌ها پیش از تاریخ شروع قرارداد بیمه نصب شده باشند، آن‌ها را پوشش نمی‌دهند. زیرا در این صورت، مشکل دندان‌ها یک عارضه از قبل موجود محسوب شده و بیمه آن را پوشش نمی‌دهد.
۳- اگر واجد شرایط دریافت بیمه مستمندان [مربوط به آمریکا است] هستید و بریس‌ها ارتودنسی نیز ضروری محسوب شوند، بیمه مستمندان آن‌ها را پوشش می‌دهد. حتماً در مورد درصد پوشش و حداکثر مزایای قابل پرداخت طرح بیمه خود سؤال کنید.اگر بیمه داشته باشید، یکی از اعضاء تیم ما به شما کمک می‌کند تا مشخص کنید که درمانتان پوشش داده می‌شود یا خیر. 

مراقبتهای بعد از ارتودنسی

ارتودنسی کار بسیار ظریف و دقیقی است که موفقیت کامل آن مستلزم همکاری بین بیمار و پزشک می باشد.و رعایت نکات زیر باعث رسیدن به این مهم است.

رعایت نظم در مراجعات به متخصص ارتودنسی: یکی از نکات مهم در هنگام درمان ارتودنسی این است که فرد به شکل کاملاً منظم به متخصص ارتودنسی مراجعه کند. این مراجعات صرفاً جهت کنترل دستگاه‌ها نیست بلکه در هر جلسه بنا به ضرورت، دستگاهها تنظیم و فعال می‌‌شوند تا درمان ارتودنسی به بهترین شکل انجام شود.

رعایت بهداشت دهان و دندان: اگر به دستگاه ارتودنسی که در دهان می‌‌باشد دقت شود یک اختلاف سطح باریک بین دستگاه فلزی یا براکت و دندان مشاهده می‌ شود. این فضا با اینکه کوچک به نظر می‌ رسد اما از لحاظ تجمع مواد غذایی و میکروبی و ایجاد پوسیدگی منطقه بسیار مستعدی می‌‌باشد و همچنین تمیز کردن این ناحیه بسیار سخت تر از مناطق دیگر می‌‌باشد.

متخصص ارتودنسی کاملاً در مورد چگونگی تمیز کردن دستگاههای ثابت ارتودنسی برای شما توضیح خواهد داد ولی اینجا به نکاتی اشاره می‌ نماییم همیشه هنگام تمیز کردن دندانها از یک سمت آغاز کنید و تک تک دندانها را باید پاک نمایید. تا به سمت دیگر ختم شود. اگر این نظم رعایت شود پاک کردن تمامی دندانها انجام می‌شود. همواره به یاد داشته باشید که تمیز کردن دندانهای عقبی به درستی صورت گیرد.پس از تمیز کردن و یا در حین آن دندانهای خود را در آینه مشاهده نمایید که آیا تمامی قسمتها تمیز شده اند و آیا مواد غذایی در بین دستگاهها ارتودنسی باقی مانده یا خیر.

تمیز کردن دندانهای دارای دستگاه ارتودنسی  ثابت مشکل تر از تمیز کردن دندانهای بدون دستگاه می‌باشد. ولی با رعایت بهداشت مناسب می‌توان از ایجاد مشکلات دندانی مانند پوسیدگی و مشکلات لثه جلوگیری نمود.

ابتدا مسواک را با زاویه بگیرید بگونه ای که مسواک ارتودنسی  بین لثه و دندان قرار گیرد. سپس با حرکت چرخشی از سمت لثه به سمت تاج دندان، مسواک را حرکت دهید تا سطح بیرونی دندان تمیز شود. (برای دندانهای بالا حرکت مسواک ارتودنسی  باید همیشه از بالا به پایین و برای دندانهای پایین از پایین به بالا باشد)

در صورتی که این روش به تنهایی جهت تمیز کردن دندانها، کارآیی لازم را نداشته باشد، استفاده از روش زاویه 45 درجه می‌‌تواند کمک کننده باشد.در این روش، قرار گرفتن موهای مسواک با زاویه 45 درجه نسبت به سطح دندان، حد فاصل براکت ارتودنسی  و لثه را از مواد غذایی پاک می‌‌کند. تغییر جهت زاویه 45 درجه به سمت براکت، حد فاصل براکت و دندان را نیز تمیز می‌ کند.

برای تمیز کردن سطوح بالایی دندانها از سطح اصلی مسواک ارتودنسی  استفاده کنید و سپس دهان خود را با آب شستشو دهید. برای تمیز کردن سطح پشتی دندانها از نوک مسواک استفاده نمایید.

با توجه به وجود دستگاههای ارتودنسی  در دهان،  استفاده از نخ دندان مشکلتر می‌باشد. ارتودنتیست به شما آموزش می دهد که چگونه با نخ دندان مخصوص، بین دندانها را تمیز کنید. نخ دندان مخصوص، عبور دادن نخ از زیر سیم های ارتودنسی  را تسهیل می نماید.

استفاده از دهان شویه ها به همراه مسواک و نخ دندان، باعث تقویت اثر مسواک و نخ دندان و کاهش میکروب ها در محیط دهان می گردد. مطالعه بر روی آن نشان داد که دهان شویه قادر است تعداد میکروبها در اطراف دستگاههای ارتودنسی  را کاهش دهد و سبب کاهش پوسیدگی و بیماری لثه در بیماران ارتودنسی شود.

در فردی که دستگاه ارتودنسی دارد نقاط مهم جهت تمیز کردن عبارتند از: سطوح مختلف دندان، منطقه بین دستگاهها و لثه، منطقه زیر سیم‌ها و اطراف براکتها..

چگونگی مراقبت از دستگاه ارتودنسی : با انجام درمان ارتودنسی، وضعیت زندگی شما تغییر چندانی نخواهد کرد ولی باید مسایلی را رعایت کرد تا در نهایت دندانهای ردیف و سالم داشته باشید.

اگر دستگاه متحرک ارتودنسی  دارید در ساعاتی که از آن استفاده نمی کنید حتماً آنرا در جعبه مخصوص خود که حاوی آب باشد قرار دهید. هیچ گاه دستگاه متحرک خود را داخل دستمال کاغذی قرار ندهید چون ممکن است آسیب ببیند.

غذاهای سخت مانند چیپس، آجیل، بلال، ذرت بو داده، ته دیگ و....می توانند موجب آسیب به دستگاههای ارتودنسی  شوند. برای خوردن بعضی از غذاهای سفت مانند سیب یا هویج می توان آنها را به قطعات کوچکتر تقسیم کرد  وجود مواد غذایی شیرین در مجاورت براکت‌ها ارتودنسی  و سیم‌ها و تمیز نکردن آنها می‌‌تواند شانس ایجاد پوسیدگی دندانها را افزایش دهد.

در هنگام ورزشهایی که احتمال ضربه وجود دارد از محافظ های مخصوص دهان باید استفاده شود.برای کودکان در حال ورزش، باید از محافظ مخصوص دهان استفاده کرد.

اگر دستگاه ارتودنسی شکست و یا از جای خود خارج شد سریعاً به ارتودنتیست مراجعه کنید . اگر قطعه ای از سیم دستگاه، از جای خود خارج شد و لب و دهان شما را آزار داد با فشار بسیار آرام دست، سیم ارتودنسی  را به جای خود باز گردانید. اگر این کار عملی نبود قطعه ای موم نرم بر روی این قسمت تیز قرار دهید که تا زمان مراجعه، لب و دهان شما آسیب نبیند.